Οι εορταστικές μέρες για πολλούς σηματοδοτούν μια περίοδο όχι μόνο διακοπών και ξεκούρασης, αλλά και υπερφαγίας.

Είναι πλέον γνωστό από έρευνες, ότι τις γιορτινές μέρες -για κάποιους από εμάς- η πρόσληψη τροφής μπορεί να αγγίξει ακόμα και τις 6000 θερμίδες (δηλαδή, περίπου τρεις φορές την ποσότητα τροφής που συνήθως καταναλώνουμε ή έστω χρειαζόμαστε…).

Σαν αποτέλεσμα, στο τέλος των γιορτών έχει προστεθεί σωματικό βάρος και παράλληλα επικρατεί μια δυσάρεστη αίσθηση πρηξίματος, δυσπεψία και άλλα γαστρεντερικά προβλήματα. Όλα τα παραπάνω δυστυχώς δεν αφορούν μόνο τους ενήλικες αλλά και το νέο πληθυσμό.

 

Παγίδα 1^η  : αυξημένος έλεγχος του βάρους & του φαγητού

Για πολλούς ενήλικες, άντρες και γυναίκες, ο έλεγχος του βάρους και του φαγητού αποτελεί μια συνεχής ανησυχία, η οποία ίσως εντείνεται εποχιακά με την αφορμή των γιορτών, όπως τα Χριστούγεννα ή το Πάσχα που συμπεριλαμβάνουν έθιμα που σχετίζονται με το φαγητό.

Η αυξημένη ανάγκη για έλεγχο της τροφής και του βάρους οδηγεί το άτομο συνήθως στη  λογική του «όλα ή τίποτα». Δηλαδή, με μια τελειοθηρική ματιά είτε η διατροφή πρέπει να είναι καθ’ «όλα» σωστή ή «τίποτα» σωστό.

Στην πράξη, βλέπουμε άτομα στη προσπάθεια τους να μείνουν εγκρατείς να εφαρμόζουν ακραίες συμπεριφορές όπως: να «παλεύουν» να μην φάνε ούτε ένα γλυκό, να αποφεύγουν τις εξόδους για να μην φάνε, να τρώνε ξεχωριστά τρόφιμα από τους άλλους για να αποφύγουν τις θερμίδες και άλλα. Όλες οι παραπάνω συμπεριφορές στέρησης αργά ή γρήγορα θα οδηγήσουν σε κραιπάλη φαγητού. Καταλαβαίνουμε λοιπόν, ότι στη λογική «όλα ή τίποτα»… αργά ή γρήγορα νικάει το «τίποτα» όπου το άτομο ξεφεύγει τελείως από τον πολυπόθητο έλεγχο και τρώει όλα όσα προσπαθούσε να αντισταθεί.

 

Θυμηθείτε ότι υπάρχει λύση

1.      Καταρχήν το κλείσιμο στον εαυτό σας δεν θα ωφελήσει…

2.      Διατροφικά προσπαθήστε να εφαρμόσετε τον κανόνα των 3^ων Κύριων Γευμάτων και αποφύγετε να τσιμπολογάτε ενδιάμεσα. Ότι τροφή επιθυμήσετε καταναλώστε την στο κύριο γεύμα.

3.      Ενδιάμεσα των γευμάτων προτιμήστε τα φρούτα & τους φρέσκους χυμούς. Η κατανάλωση γλυκών είναι ούτως ή άλλως αυξημένη την περίοδο των γιορτών με αποτέλεσμα να μειώνονται τα φρούτα που καταναλώνουμε.  Είναι συνεπώς προτιμότερο να κλείσετε το γεύμα σας με ένα γλυκό παρά να τσιμπολογάτε συνεχώς γλυκά όλη την ημέρα. Ενδιάμεσα των γευμάτων χαρίστε στο οργανισμό σας φρεσκάδα και υγεία με φρούτα και φρέσκους χυμούς που θα σας χαρίσουν βιταμίνες.

4.      Αποφύγετε τη «διαπραγμάτευση» με το φαγητό! Αν αισθάνεστε ότι το παρακάνετε σε ένα γεύμα δεν είναι ανάγκη να στερηθείτε στο επόμενο για να ισορροπήσετε θερμιδικά. Προσπαθήστε να ακούσετε το σώμα σας, αισθανθείτε κατά πόσο πεινάτε και συνεχίστε τα επόμενα γεύματα κανονικά. Η «διαπραγμάτευση» με το φαγητό μπορεί να αυξήσει την εμμονή και να σας οδηγήσει να υπερκαταναλώσετε τροφή άμα αισθανθείτε ότι δεν καταφέρνετε το στόχο σας.

5.      Συμπεριλάβετε πάντα λαχανικά με τα γεύματα σας. Δοκιμάστε νόστιμες συνταγές με λαχανικά όπως σαλάτες, σούπες και ψητά στο φούρνο.

6.      Τα όσπρια δεν χρειάζεται να λείπουν από το γιορτινό τραπέζι! Προσθέστε τα στις σαλάτες, μαγειρέψτε φυτικό ρολό από όσπρια αντί από κρέας ή φτιάξτε χορτοφαγικά μπιφτέκια ως πιο ελαφριά επιλογή στο τραπέζι!

7.      Επικεντρωθείτε στην επικοινωνία με τους ανθρώπους, επιδιώξετε να συναντήσετε άτομα που θέλετε να δείτε! Η ανθρώπινη επαφή είναι προτιμότερη από το φαγητό που σερβίρεται.

 

Παγίδα 2^η  : η τροφή ως ανακουφιστικό μέσο

Δεδομένου ότι οι γιορτές είναι -τυπικά- μία περίοδος χαράς που περιλαμβάνει συγκεντρώσεις, επαφές,  νόστιμες συνταγές και δώρα, η αντίληψη ότι η αυξημένη πρόσληψη τροφής τη συγκεκριμένη περίοδο μπορεί να εξυπηρετεί ανακουφιστικά ίσως να φανεί περίεργη σε πολλούς…

Θα μπορούσε να αναρωτηθεί κάποιος: «από τι να με ανακουφίσει η τροφή;» ή «μα, πως να μη φάω πολύ… είναι όλα τόσο νόστιμα!»

Σύμφωνα με τον ψυχίατρο Julian Ford, ακόμα και κατά την περίοδο των γιορτών η υπερκατανάλωση τροφής μπορεί να σχετιστεί με την ανάγκη ανακούφισης μας από το στρες. Το στρες μπορεί να οφείλεται σε μια πληθώρα παραγόντων όπως το άγχος και η μελαγχολία  που δημιουργούν οι γιορτές, ίσως η στενή επαφή μας με ανθρώπους του οικογενειακού περιβάλλοντος και η δυσκολία διαχείρισης του ελεύθερου χρόνου.

Αξίζει να σκεφτείτε ότι για πολλούς ανθρώπους η υπερκατανάλωση τροφής είναι τόσο το αποτέλεσμα όσο και η αιτία του στρες. Ένας φαύλος κύκλος δηλαδή, που η δύσκολη συναισθηματική κατάσταση και η αυξημένη πρόσληψη τροφής αλληλεπιδρούν.

Η υπερκατανάλωση τροφής συνδέετε συχνά με μία εσωτερική σύγκρουση (θέλω να μη φάω πολύ/τελικά τρώω πολύ) και εσωτερικές δηλώσεις όπως οι παρακάτω:

«Δεν μπορώ να σταματήσω τον εαυτό μου.»

«Άλλο ένα και από αύριο δίαιτα.»

«Μου αξίζει να φάω περισσότερο άλλωστε γιορτές είναι.»

 

Θυμηθείτε ότι υπάρχει λύση.

Τι μπορείτε να κάνετε για να στηρίξετε την επιλογή σας να φανείτε εγκρατής, χωρίς να καταφύγετε σε ακραίες τακτικές:

1.      Χρησιμοποιήστε την περίοδο των γιορτών για να χαλαρώσετε και να ξεκουραστείτε.

2.      Αναρωτηθείτε ποιές από τις προγραμματισμένες δραστηριότητες είναι αυτές που πραγματικά θέλετε να κάνετε και ποιές που απλά πρέπει.

3.      Οργανώστε μία δραστηριότητα την ημέρα που περιέχει κίνηση (π.χ. βόλτα σε ένα κοντινό πάρκο), μία δραστηριότητα την ημέρα που να είναι δημιουργική (π.χ. ζωγραφική με τα παιδιά, διακόσμηση, κηπουρική)  και μία δραστηριότητα την ημέρα που αφορά την επικοινωνία σας με ένα άτομο που εμπιστεύεστε.

Στο τραπέζι…

4.      Δώστε χρόνο! Η συμπεριφορά της υπερβολικής κατανάλωσης φαγητού συχνά χαρακτηρίζεται από την παρόρμηση. Μια καλή λύση είναι αρχικά να αποφύγετε ακραίες δηλώσεις όπως «μου απαγορεύω να φάω άλλο». Έπειτα προσπαθήστε να απομακρυνθείτε λίγο από το χώρο που βρίσκετε το φαγητό ή να στρέψετε αλλού τη προσοχή σας. Μπορείτε να δοκιμάσετε να ορίσετε ένα συγκεκριμένο χρονικό περιθώριο αναμονής. Για παράδειγμα δέκα λεπτά. Αν σε δέκα λεπτά επιθυμείτε ακόμα να καταναλώσετε την τροφή, τότε κάντε το.

5.      Εκτιμήστε το φαγητό! Η τροφή δεν αξιολογήται με βάση της θερμίδες και το κατά πόσο παχαίνει. Είναι σημαντικό να ικανοποιήσετε τόσο τη γευστική επιθυμία που έχετε ενώ παράλληλα να αξιολογήσετε κατά πόσο η τροφή που καταναλώνετε ωφελεί το σώμα σας. Η εστίαση της σκέψης μόνο όσων αφορά την εξασφάλιση  ενός φυσιολογικού βάρους δημιουργεί εμμονή με τις θερμίδες, το λίπος και τα light προϊόντα και δεν μας εξασφαλίζει ότι τρώμε υγιεινά ή νόστιμα τρόφιμα!

 

Εν κατακλείδι

Για να αποφευχθεί η αύξηση του βάρους κατά την περίοδο των γιορτών χρειάζεται να επικεντρωθεί το άτομο στην αλλαγή τόσο των διατροφικών συνηθειών που ενισχύουν την υπερβολική κατανάλωση τροφής, όσο και στην ενίσχυση της φυσικής δραστηριότητας, της δημιουργικότητας και της επικοινωνίας.

 

Καλές Γιορτές με Αγάπη & Υγεία

1